🔸 ۲۲ سال پیش که برای بازدید از دانشگاه دمشق و لاذقیه و غیره به سوریه رفتم با نکته جالبی مواجه شدم در سیاست داخلی (تحلیل شکست امنیتی و اطلاعات خارجی کشور در این فقره باشد برای بعد). به بهانه خاتمه پرونده حزب بعث سوریه و واگذاری حکومت توسط بشار اسد و پناه‌بردن به روسیه، باید یاد کنیم از فراست امام خمینی (رضوان خدا بر او) که از ماه‌های نخست انقلاب اسلامی در حالی که می‌توانست رئیس‌جمهورهای انتصابی یا سیستم تک‌حزبی را سرلوحه قانون اساسی قرار دهد، بر نقش مردم در انتخاب ۴ساله حاکمان و دولتمردان تاکید کرد و نگذاشت چرخه قدرت، بسته و تک‌حزبی تعریف شود. تاحدی که انتخاب رهبری نیز به دست مجلسی از منتخبان مردم صورت می‌پذیرد.
▫️ توجه کنید در حالی که پس از ۴۵سال از نخستین انتخابات ج.ا.ایران همچنان بسیاری کشورهای مسلمان منطقه خلیج فارس و شمال آفریقا، آرزوی رقابت انتخاباتی را دارند، چرخه سیاسی مردم‌سالار ما موجب شده مردم زشتی یا زیبایی عملکرد دولت را نتیجه رای و تصمیم خود ببینند و حتی نقد و شکایت و نارضایتی خود را از طریق “چرخش انتخاباتی” نشان دهند. چرخش از اکبر هاشمی رفسنجانی به سیدمحمد خاتمی در ۱۳۷۶ و از خاتمی به محمود احمدی‌نژاد در ۱۳۸۴ و از احمدی‌نژاد به حسن روحانی در ۱۳۹۲ و از روحانی به شهید سید ابراهیم رئیسی در ۱۴۰۰ تا انتخاب مسعود پزشکیان در مقابل رقیبی چون سعید جلیلی در ۱۴۰۳. اینها همه مظهر تصمیم مردم برای چرخش روش اداره کشور محسوب می‌شود. در هر نقطه عطف، بسیاری رویکردها جای خود را به نگرش‌های متفاوت می‌داد و می‌دهد. گاه راس دولت عامل بهم‌خوردن اوضاع در تیر ۱۳۷۸ یا آبان ۱۳۹۸ یا قهر ۱۰ روزه با رهبری و دولت نیز شدند اما در همه این احوال، دوره ریاست جمهوری ۸ ساله خود را به پایان رساندند. البته جزئیات مردم‌سالاری ما ضعف و ایراداتی دارد اما در کنار استقلال‌طلبی خارجی، عنصر هویت‌بخشِ سیاست داخلی ما همین مردم‌سالاری دینی، محسوب می‌شود.
🔹 رژیم تک‌حزبی بعث در سوریه از چنین نسبتی با مردمِ خودش محروم بود و بر در و دیوارهای دمشق بارها می‌دیدید که “نعم للاسد الی الابد” یعنی تا ابد، اسد رئیس ماست. یک رمز انباشت طولانی نارضایتی داخلی و عدم مقاومت مردم شهرها در برابر مخالفان، همین نسبت آنها با رئیس‌جمهورشان بود.
🔻 مردم ما به چشم دیدند در دوره‌هایی که گمان می‌رفت مقامات دیگر نظام فرد دیگری را ترجیح می‌دادند باز هم حاضر نشدند ۳۰۰هزار رای را باطل کنند و فردی با ۵۱ درصد آراء ماخوذه ۸سال به ریاست جمهوری رسید و علیرغم برخی تذکرات، مهمترین توافق سیاسی خارجی سه دهه اخیر را منعقد کرد و البته با عهدشکنی آمریکا آن شد که می‌دانید. یا در انتخابات تیر ۱۴۰۳ کثیری از رجال سیاسی و مذهبی در حمایت از محمدباقر قالیباف وارد شدند اما صندوق‌های رای انتخاب دیگری داشت. مجموعا این آغوش جمهوری اسلامی ایران برای روسای جمهور با رویکردهای کاملا متفاوت، خود از جلوه‌های زیبای ابناء بر خواست مردم و در سطوح بالا عامل ثبات‌آفرین و موجب کنترل انحصار و خودسری و فساد است. شاید امروز بیشتر حکمت اصرار رهبر انقلاب بر جلوه‌های مردم‌سالاری دینی را می‌فهمیم و قدر می‌دانیم.
🔺 در پایان هم برای اینکه اسیر جو یاس‌آور نشویم یادآور می‌شوم ۲۳ سال قبل در شرق ایران دولت آمریکایی در افغانستان مستقر بود و در غرب ایران هم دولت آمریکایی در عراق (نه نیابتی مثل ترکیه در دولت آتی سوریه). از آن تهدید مرز به مرز، جمهوری اسلامی بتدریج فرصت ساخت. امروز هم بشرط‌ها و شروط‌ها می‌توان.
✍ سید احسان خاندوزی
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.